Neden Meditasyon Yapmalıyız?

Gündelik hayatımızda, bir gün içinde, binlerce dış uyarıcıya maruz kalıyoruz.Bu uyarıcılar, duyu organlarımız aracılığı ile beynimize ulaşıyor ve beynimiz uyarıcılardan aldığı bilgileri sistemdeki gerekli yerlere bildiriyor. Bizler bahçemizden aldığımız bir kokuyla, televizyondan duyduğumuz bir haberle, sokakta tanık olduğumuz bir olayla davranışlarımıza yön veriyoruz.

Dış uyarıcılar olmasaydı kendimizi dışarıya adapte edemezdik. Bazen de dış uyarıcılar, iç iklimimize göre anlam kazanıyorlar. Örneğin çocukluğunda akşamüstleri yaklaşımı sert olan annesiyle ders çalışan biri, yetişkin olduğunda akşamüstleri kendini gergin ve endişeli hissedebilir.

Çocukluğunda pazar kış günlerinde ailesi ile salep içen ve film seyreden biri, ilerdeki yaşantısında nerde duyarsa duysun salep kokusu içini özlem duygusu ile doldurabilir.

Duyu organlarımızdan bize ulaşanlar, hem şimdiki anla ilgili bizi bilgilendirirken hem de hatıralarımızı, tecrübelerimizi uyandırıyorlar; bu hatıralar ve tecrübeler de, zaman zaman,  şimdiki durumdan bağımsız, geçmişten edindiğimiz tecrübelere göre yorum yapıyorlar, düşünce üretiyorlar.

Birinci örneğimizden yola çıkarsak çocukluğunda sert annesi tarafından zorla akşamüstleri ders çalıştırılan biri belki hiç düşünmeden “akşamüstlerinden hiç hoşlanmam, içime ağır bir sıkıntı çöküyor”, diyebilir.

Kimimizin gözleri batan güneşi, hafifçe kararan havayı görürken, kimimiz de dış dünyadan ve gördüklerinden bağımsız bir biçimde iç sıkıntısını deneyimliyor. Karşısındaki dünyanın en güzel manzarası olsa bile…

Dış uyarıcılar, bizi mutlu ya da mutsuz edebilir, neşelendirebilir, korkutabilir, endişelendirebilir, tiksindirebilir.

Gündelik hayat akışı içinde karşılaştığımız uyarıcılara nasıl tepkiler gösterdiğimizi, bu uyarıcıların bizde hangi duyguları uyandırdığını, hangi düşünceleri ürettiğini fark etmiyoruz. Çünkü bir uyarıcı karşısında ortaya çıkan bir düşünce, zihinsel bir yorum bazen çok hızlı bir biçimde beliriyor ve yok oluyor.

Meditasyon sayesinde ise gündelik hayat hayhuyu içinde kaçırdığımız, fark edemediğimiz tüm bu süreci deneyimleyebiliyoruz.

Hareketsiz bir biçimde oturup meditasyona başladığımızda, kulağımıza gelen seslerin aslında ne çok “iç sese” yol açtığını fark ediyoruz. Zihnimizin ne kadar aktif olduğunu, ne çok yorum yaptığını, duyu organlarımız aracılığı ile aldığımız bir duyumun bazen bedenimizde, zihnimizde hızlı ve seri bir biçimde ne çok çağrışıma sebep olduğunu fark edebiliyoruz.

Bu yüzden meditasyon yaparken zihnimize üşüşen düşünceler meditasyon pratiğimizin bir parçası; bizi bize gösteren ipuçları…

Sadece, meditasyon yaparken zihnimizden geçen düşüncelerle sohbet etmek yerine onları fark etmek ve gözlemlemek gerekli. Onların peşine düştüğümüzde gözlemci özelliğimizi kaybedip, tekrar gündelik hayatta olduğu gibi katılımcı halimize geri döneriz. Böyle davranmak ise sadece gündelik davranış kalıplarımızı tekrar ettirmemize neden olur.

Amacımız meditasyon sırasında “düşünen, plan yapan, karar veren”  tarafımızı bir yana bırakıp, zihinsel kalıplarımızı, düşünce şablonlarımızı, adeta refleksleşmiş tetiklenme alanlarımızı keşfetmektir.

Meditasyon yaparken yerde bağdaş kurarak oturabileceğiniz gibi, sandalyede de oturabilirsiniz. Meditasyon pratiğine 15 dakika ile başlayıp yavaş yavaş süreyi artırabilirsiniz.

İlk meditasyonumuz “Farkındalık Çarkı Meditasyonu”
Bu teknik sayesinde duyularımız, bedenimiz, nefesimiz ve zihnimiz ile tanışıyoruz.

Farkındalık Çarkı Meditasyonu sayesinde bu dört alanda algımız ve farkındalığımız gelişecek, gündelik hayatta tanık olduğumuz herhangi bir olay karşısında bedenimizde, nefesimizde ve zihnimizde eş zamanlı oluşan tepkiler su yüzüne çıkacaktır.

Gündelik hayata kendimizi kaptırdığımızda, duyularımızdan, bedenimizden, nefesimizden ve zihnimizden kolaylıkla kopabiliriz.

Her gün belli bir süre kendimizle kaldığımızda kendimizle bağımızı güçlendirmiş oluyoruz.

 

Farkındalık Çarkı Meditasyonu

Aşama 1- 5 Duyu

• Dikkatini kulaklarına getir, hangi sesler ulaşıyor?
• Sesleri duymaya çalışma, sadece sana gelen seslere açık ol,
• Dikkatini gözlerine getir, göz kapaklarından içeri belki odanın ışığı süzülüyor ya da gözlerin kendine has renkler ve şekiller görünüyor, belki karanlık…
• Dikkatini burnuna getir, burnuna gelen kokular ya da belki bir koku yok,
• Dikkatini ağzının içindeki tada getir, o tadı fark et.
• Dikkatini bedenine getir, odanın ısısı ve kıyafetlerinin temasıyla bedeninin hisleri,
• Bütün bu dış uyarıcıların içine yavaşça kendini bırak,

Nasıl hissediyorsun?

 

Aşama 2- Beden Farkındalığı

• Yavaşça ayak parmaklarından başının tepesine kadar bedenini tara,
• Bacakların, kalçan, kolların, omuzların, yüzün, sırtın,
• Dikkatini karnına getir, karnındaki hisler, duyumlar,
• Göğüs kafesin, hisler, duyumlar
• Bedeninde kendisini sana göstermek isteyen bir bölge var mı?

Nasıl hissediyorsun bedeninde?
Bedenin nasıl hissediyor?

 

Aşama 3- Nefes Farkındalığı

• Dikkatini nefesine getir,
• Nefesini hiç değiştirmeye çalışmadan nefesini izle,
• Nefes alışların, nefes verişlerin…
• Nefes alırken ve nefes verirken burnunda, burnunun içindeki hisler,
• Nefesin bedenini nasıl hareket ettiriyor, fark et
• Nefesinle beraber bedenindeki küçük dalgalanmaları izle…

Nefesin nasıl?

 

Aşama 4-Zihin Farkındalığı

• Dikkatini zihnine getir,
• Sanki bir film izliyormuş gibi zihninden geçen düşünceleri, duyguları, cümleleri, kelimeleri fark et,
• Zihnindeki düşünceler kalıcı mı, kendilerini tekrar mı ediyor, yoksa gelip geçiyorlar mı?
• Büyük bir merakla düşüncelerini izle
• Yorum yapmadan izleyen bir seyirci olmanın tadını çıkar,
• Ve belki şu soruyu sorarsın kendine ‘acaba bir sonraki düşüncem ne olacak?’

 

Aşama 5- Boşluk

Her türlü takibi bırak, oturmaya devam et

Farkındalık Çarkı Meditasyonunu her gün rutin olarak yapabileceğiniz gibi, yeni bir topluluğa girdiğinizde, bir toplantıda gerildiğinizde, aile yemeğinde mutlu olduğunuzda, kısaca günlük hayatın içinde her noktada bedeninizde, zihninizde ve duygu alanınızda olup biteni anlamak için kullanabilirsiniz.