Çemen Otu (Fenugreek)

Çemen Otu anne sütü üretimini artırmaya, testosteron seviyelerini yükseltmeye ve kan şekeri kontrolünü desteklemeye yardımcı olabilir. Çemen Otu, alternatif tıp alanında uzun süredir kullanılan bir bitkidir. Hint yemeklerinin ayrılmaz bir parçasıdır, sıklıkla takviye olarak da alınır. Bu şifalı bitkinin insan sağlığı üstünde sayısız faydası olduğuna inanılır.

 

Çemen Otu Nedir?

Çemen Otu (Trigonella foenum-graecum), yaklaşık 2-3 fit (60-90 santimetre) boyunda bir bitkidir. Yeşil yaprakları, küçük beyaz çiçekleri ve küçük, altın-kahverengi tohumlar içeren minik kabukları vardır (1). Çemen Otu binlerce yıldır alternatif ve Çin Tıbbında cilt rahatsızlıklarını ve diğer birçok hastalığı tedavi etmek için kullanılmıştır (1). Yaygın bir ev baharatı olduğu gibi, tohumları ve tozu, zengin besin içeriği ve hafif tatlı, cevizli tadı nedeniyle birçok Hint yemeğinde de kullanılır. Bu şifalı bitki, aynı zamanda kıvam arttırıcı bir maddedir, sabun ve şampuan gibi birçok üründe kullanılır.

 

Beslenme Değerleri

Bir çorba kaşığı veya 11 gram (g), bütün çemen otu tohumu 35 kalori ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli besinler içerir (2):

• Elyaf: 3 g
• Protein: 3 g
• Karbonhidratlar: 6 g
• Yağ: 1 g
• Demir: Günlük Değerin %21’i 
• Manganez: Günlük Değerin % 6’sı
• Magnezyum: Günlük Değerin % 5’i

 

Anne Sütü Üretimi Üstündeki Etkileri

Anne sütü, bebeğin gelişimi için en iyi besin kaynağıdır. Bununla birlikte, bazı durumlarda annede yeterli derecede süt üretimi oluşamaz. Reçeteli ilaçlar anne sütü üretimini artırmak için yaygın olarak kullanılırken, araştırmalar Çemen Otunun güvenli ve doğal bir alternatif olabileceğini düşündürmektedir.

• 78 yeni anne üzerinde yapılan 14 günlük bir çalışma, Çemen Otu Tohumu ile bitki çayı içmenin anne sütü üretimini artırdığını ve bunun da bebeklerin daha fazla kilo almasına yardımcı olduğunu gösterdi (4).
• 2011 yılında yapılan bir başka çalışmada ise 66 anne üç gruba ayrıldı. Birinci grup Çemen Otu Çayı aldı, ikinci grup plasebo, üçüncü grup ise hiçbir takviye almadı (5).
• Pompalanan anne sütünün hacmi, kontrol ve plasebo gruplarında yaklaşık 1.15 ons (oz) veya 34 mililitre (mL) ‘den Çemen Otu alan grupta ise 2.47 oz’a (73 mL) yükselmiştir (5).
• Bu çalışmalarda takviyeler yerine Çemen Otu bitki çayı kullanılmıştır, ancak takviyelerin benzer etkilere sahip olması muhtemeldir.

Söz konusu araştırma cesaret verici olsa da, anne sütü üretimi ile ilgili endişelerinizi bir sağlık uzmanına danışmalısınız.

 

Erkeklerde Testosteron Düzeyleri Üzerindeki Etkiler

Erkeklerin Çemen Otu takviyesi kullanmasının en yaygın nedenlerinden biri testosteron hormonunu artırmaktır. Araştırmalar sonucu, bu şifalı bitkinin libido artışı da dahil olmak üzere bazı faydalı etkileri olduğunu görülmüştür.

• Yapılan bir araştırma göstermiştir ki, 8 hafta boyunca günde iki kez 300 miligram (mg) Çemen Otu almak, direnç eğitimi ile birleştirildiğinde erkeklerde testosteron seviyelerinde önemli artışlara yol açıyor (6).
• Katılımcılar ayrıca, kas gücünde herhangi bir azalma olmaksızın, kontrol grubuna kıyasla vücut yağında azalma yaşadılar (6).
• 6 haftalık bir başka çalışmada, 30 erkek, cinsel işlev ve libidodaki değişiklikleri değerlendirmek için magnezyum, çinko ve B6 vitamini ile birlikte 600 mg Çemen Otu özü takviyesi aldı. Katılımcıların çoğu, artan güç ve gelişmiş cinsel işlev bildirdi (7).

Bu konuda net bilgiye sahip olabilmek için daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç var.

 

Diyabet ve Kan Şekeri Düzeylerini Kontrol Etmeye Yardımcı Olabilir

Çemen Otu, diyabet gibi metabolik durumlara yardımcı olabilir (8).

• Yapılan bir çalışmada, 2 ay boyunca günde iki kez 5 g Çemen Tohumu Tozu alan tip 2 diyabetli kişiler, açlık kan şekeri seviyelerinde, göbek yağında, vücut kitle indeksinde ve uzun süreli kan şekeri kontrolünün bir belirteci olan hemoglobin A1c’de bir azalma yaşadı (9).
• Çemen Otu tozunda veya tohumlarında bulunan yüksek lif içeriği, diyabeti olmayan kişilerde bile kan şekeri kontrolünü desteklemek için faydalı olduğu düşünülüyor.
• Yapılan bir çalışmada, çörekler ve gözlemelerdeki rafine buğday ununun %10’unun Çemen Otu Tozu ile değiştirilmesinin, diyabeti olmayan kişilerde yemek yedikten sonra kan şekeri düzeylerini önemli ölçüde azalttığını buldu (10).

 

Çemen Otunun Sağlığa Diğer Faydaları

Çemen Otu pek çok rahatsızlıkta tedavi amacıyla kullanılmaktadır. Bununla birlikte, çoğu kullanım alanlarıyla ilgili yeterince bilimsel araştırma yapılmamıştır. Ön araştırmalar, Çemen Otunun aşağıdakilere yardımcı olabileceğini düşündürmektedir:

• İştah kontrolü: Bazı çalışmalar Çemen Otu kullanmanın yağ alımında ve iştahta azalmaya sebep olduğunu göstermektedir. 14 günlük bir çalışma, katılımcıların toplam yağ alımını kendiliğinden %17 oranında azaldığı görüldü (11,12, 13,14, 15).
• Kolesterol seviyeleri: Bazı kanıtlar Çemen Otunun kolesterol ve trigliserit seviyelerini düşürebileceğini göstermektedir (16).
• Mide ekşimesi: Sık sık mide ekşimesi olan kişilerde yapılan 2 haftalık bir pilot çalışma sonunda, Çemen Otunun semptomları azalttığını gördü. Şifalı bitkinin etkileri antasit ilaçlarınkilerle eşleşti (17).
• Enflamasyon: Bu bitki, sıçanlarda ve farelerde anti-inflamatuar etkiler göstermiştir. Bu etkinin insanlar için geçerli olup olmadığını doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır (18 ,19, 20). 

Tüm bu batı merkezli çalışmalara ek olarak, geleneksel tıp alanından bazı incelemeler sonucu hazırlanan raporlarda görüyoruz ki, Çemen Otunun metabolizmayı iyileştirmeye, sindirim sorunlarını hafifletmeye ve diğer birçok rahatsızlığı tedavi etmeye yardımcı olabileceğini görülmüştür (21).