Spirulina

Spirulina, tatlı veya tuzlu suda yetişen bir yosun (alg) türüdür. Tablet veya toz halinde kullanılır. Besin açısından zengindir, antioksidan özelliklere sahip olduğu için sağlığı desteklemek üzere tercih edilir. Dünyanın en popüler takviyeleri arasında yer alan Spirulina, genellikle mavi-yeşil algler diye adlandırılan tek hücreli mikropların bir ailesi olan bir siyanobakteri türüdür (1). Tıpkı bitkiler gibi siyanobakteriler de fotosentez adı verilen bir süreçle güneş ışığından enerji üretebilir.

Spirulina, antik Aztekler tarafından tüketiliyordu (2), ancak NASA, astronotlar tarafından kullanılmak üzere uzayda yetiştirilebileceğini önerdiğinde yeniden popüler oldu. Günümüzde Spirulina, vücuttaki besin ve antioksidan seviyelerini artırmak için kullanılıyor ve çeşitli hastalıklara karşı korunmak üzere tercih ediliyor. İşte Spirulina’nın kanıta dayalı sağlık için 10 kullanımı ve Spirulina’nın faydaları:

 

Birçok Besin Maddesi Açısından Zengin

Spirulina besinlerle doludur. Tek bir çorba kaşığı (yemek kaşığı) veya 7 gram kurutulmuş Spirulina tozu şunları içerir (3)

• Protein: 4 g
• Tiamin: Günlük değerin (GD) %14’ü
• Riboflavin: GD’nin %20’si
• Niasin: GD’nin %6’sı
• Bakır: GD’nin %47’si
• Demir: GD’nin %11’i

Ayrıca az miktarda magnezyum, potasyum ve manganez içerir. Ek olarak, aynı miktar sadece 20 kalori ve 2 g’dan az karbonhidrat içerir. Spirulina ayrıca, yaklaşık 1,5 ila 1 oranında hem omega-6 hem de omega-3 yağ asitleri dahil olmak üzere; bir yemek kaşığı başına (7 g) yaklaşık 1 g kadar yağ sağlar. Ayrıca, Spirulina’daki proteinin kalitesi mükemmel olarak kabul edilir (3) ve vücudun ihtiyaç duyduğu tüm temel amino asitleri sağlar. Spirulina’nın genellikle B12 vitamini içerdiğinin iddia edildiğini, ancak bunun yanlış olduğunu unutmayın. Spirulina, insanlarda etkisi görülmeyen “pseudovitamin B12”ye sahiptir.

 

Güçlü Antioksidan Ve Anti-enflamatuar Özelliklere Sahiptir

Spirulina’nın ana bileşeni, ona eşsiz mavi rengini veren bir antioksidan olan fikosiyanin olarak adlandırılır. Fikosiyanin, iltihabı destekleyen moleküllerin üretimini engelleyip (4) etkileyici antioksidan ve antienflamatuar etkiler sağlayarak (5) oksidatif stresle savaşmaya yardımcı olabilir.

 

Kolesterol Ve Trigliserit Seviyelerini Düşürebilir

Spirulina, toplam kolesterolü, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) veya kötü kolesterolü ve trigliseritleri düşürmeye yardımcı olurken (6), aynı zamanda kalp hastalığı için risk faktörleri olan yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) veya iyi kolesterolü de artırabilir. Bir incelemeye göre (7), Spirulina, metabolik sendrom ve ilgili bozuklukları olan kişilerde bu göstergeleri önemli ölçüde iyileştirebildi.

 

LDL Kolesterolü Oksidasyondan Korur

Vücuttaki yağlı yapılar oksidatif hasara karşı hassastır. Bu, lipid peroksidasyonu olarak bilinir (8), birçok ciddi hastalığın temel nedenidir. Araştırmalar (9), Spirulina’daki antioksidanların özellikle lipid peroksidasyonunu azaltmada etkili olabileceğini ortaya koymuştur. Aslında, küçük bir çalışma (10), Spirulina takviyesinin 17 rugby oyuncusunda egzersize bağlı lipid peroksidasyonu, iltihabı ve kas hasarını azaltabildiğini göstermiştir.

Özet: Vücuttaki yağlı yapılar oksitlenebilir ve birçok hastalığın ilerlemesine neden olabilir. Bazı araştırmalar, Spirulina’daki antioksidanların bunu önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir.

 

Anti-kanser Özelliklerine Sahip Olabilir

Daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da, bazı kanıtlar Spirulina’nın kanser önleyici özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Laboratuvar çalışmalarında yapılan araştırmalar (11), Spirulina’nın çeşitli kanserler hastalıklarında kanser oluşumunu ve tümör boyutunu azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.

 

Kan Basıncını Düşürebilir

Beş çalışmadan oluşan bir inceleme (12), günde 1-8 g Spirulina almanın, özellikle yüksek tansiyon seviyeleri olan kişiler için hem sistolik hem de diyastolik kan basıncını önemli ölçüde azaltabileceğini buldu. Bu azalmanın, kan damarlarının gevşemesine ve genişlemesine yardımcı olan sinyal molekülü nitrik oksitin üretiminin artması nedeniyle gerçekleştiği düşünülmektedir.

 

Alerjik Rinit Semptomlarını İyileştirir

Spirulina, alerjik rinit semptomları için popüler bir alternatif sağaltım aracıdır ve etkili olabileceğine dair kanıtlar vardır. Örneğin, bir çalışmada (14), Spirulina’nın alerjik rinit semptomlarını iyileştirmede ve enflamasyonu azaltmada alerjileri sağaltmak için kullanılan bir antihistaminik olan setirizin’den, daha etkili olduğu bulundu.

 

Anemiye Karşı Etkili Olabilir

Anemi, yaşlı yetişkinlerde oldukça yaygındır (15) ve uzun süreli halsizlik ve yorgunluk hissine yol açar. 2020’de yapılan bir araştırma, Spirulina almanın ikinci trimesterde hamile kişilerde anemiyi iyileştirebileceğini buldu. 2021’de araştırmacılar (16), küçük çocuklarda demir eksikliğini de iyileştirebileceğini buldular. Bununla birlikte, daha kapsamlı, yeni çalışmalara hala ihtiyaç vardır.

 

Kas Gücünü Ve Fiziksel Dayanıklılığı Artırabilir

Egzersize bağlı oksidatif hasar, kas yorgunluğuna önemli bir etkide bulunur (17). Araştırmalar Spirulina’nın kas gücünü ve dayanıklılığı artırdığına işaret ettiğinden, Spirulina kas yorgunluğunu azaltmaya yardımcı olabilir (18). Başka bir çalışmada (18), Spirulina takviyesi, kol bisikleti egzersizi sırasında oksijen alımını artırabilmiştir ve araştırmacılar Spirulina’nın, atletik performansı artırmak için ergojenik bir yardım görevi görebileceğini belirtmiştir.

 

Kan Şekeri Kontrolünü Destekleyebilir

Deneye dayalı çalışmalar (19), Spirulina’nın kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte, insanlar üzerinde yapılan ve sekiz çalışmadan oluşan bir incelemeye göre (20), günde 0,8-8 g arasında değişen dozlarda Spirulina takviyesi, tip 2 diyabetli kişilerde açlık kan şekeri düzeylerini önemli ölçüde azaltabilir. Diğer yandan, yemekten sonra kan şekeri seviyelerini veya uzun süreli kan şekeri kontrolünü ölçmek için kullanılan (21) hemoglobin A1c seviyeleri üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.