Kordiseps (Cordyceps) dünyanın her yerinde bulunan bir mantar türüdür. En nadir türlerinden bazıları Çin, Nepal, Tibet ve Hindistan’ın Himalaya bölgelerindeki yüksek rakımlarda bulunmaktadır. Toplamda 750’den fazla Kordiseps türü (1) tespit edilmiştir. Bunlardan bilim insanları, sağlık açısından bazı potansiyel faydaları ve tıbbi özellikleri olan en az 35 tür tespit etmişlerdir.
Geleneksel Çin tıbbı yüzyıllar boyunca böcek ve mantar kalıntılarını yorgunluk, hastalık, böbrek hastalığı ve düşük cinsel dürtü tedavisinde kullanmıştır. Kordiseps özü içeren takviyeler ve ürünler, iddia edilen birçok sağlık yararı nedeniyle giderek daha popüler hale gelmiştir.
Enflamasyonu Azaltabilir
2020 yılında yapılan bir araştırma (1), insan hücreleri Kordiseps’e maruz kaldığında, vücuttaki iltihaplanmayı artıran özel proteinlerin baskılandığını göstermiştir. Bu potansiyel etkileri nedeniyle, araştırmacılar Kordiseps’in yararlı bir anti-enflamatuar takviye veya ilaç olarak hizmet edebileceğine inanmaktadır.
Örneğin, 2022 yılında laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan çalışmada (2), araştırmacılar mantarın artritle ilgili iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olduğunu bulurken, diğer araştırmalarda (3) astım ve alerjik rinit açısından benzer bulgular elde edilmiştir.
Bununla birlikte, Kordiseps’in potansiyel iltihapla mücadele özellikleri henüz insanlarda gözlemlenmemiştir.
Kalp Sağlığı Üzerinde Faydalı Bir Etkiye Sahip Olabilir
Kordiseps kalp sağlığı üzerinde faydalı bir etkiye sahip olabilir. Örneğin, 2019 yılında yapılan bir fare çalışmasında (4) Kordiseps’in farelerde kalp üzerindeki etkisi plasebo ile karşılaştırılarak test edilmiş ve oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olarak kalp büyümesini önlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur.
Aritmisi olan 1.805 insan denek üzerinde yapılan 19 çalışmayı içeren 2022 tarihli bir inceleme (5), bazı çalışmalarda bradikardi ve taşikardi belirteçlerinde bazı iyileşmeler bulmuştur, ancak daha fazla çalışma gereklidir.
Yaşlanma Karşıtı Özellikler İçeriyor Olabilir
Kordiseps özünü bir test tüpünde analiz eden ve daha sonra 40 insan katılımcıyla klinik bir deneyde test eden 2024 tarihli bir çalışma (6), mantarın adaptojenik özelliklere sahip olabileceğini, yani vücudun stresle daha iyi başa çıkmasına yardımcı olabileceğini buldu. Ekstraktın ayrıca antioksidan özelliklere sahip olduğu ve ciltte kolajen üretimini arttırdığı görülmüştür.
Bu, mantarın hem sağlıklı cilt hem de uzun ömür için yararlı olabileceğini düşündürse de, önceki çalışmalar sadece hayvanlar üzerinde yapılmıştır. Bu sonucu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. (7, 8, 9)
Kordiseps
Geleneksel Çin tıbbı yüzyıllar boyunca böcek ve mantar kalıntılarını yorgunluk, hastalık, böbrek hastalığı ve düşük cinsel dürtü tedavisinde kullanmıştır. Kordiseps özü içeren takviyeler ve ürünler, iddia edilen birçok sağlık yararı nedeniyle giderek daha popüler hale gelmiştir.
Enflamasyonu Azaltabilir
2020 yılında yapılan bir araştırma (1), insan hücreleri Kordiseps’e maruz kaldığında, vücuttaki iltihaplanmayı artıran özel proteinlerin baskılandığını göstermiştir. Bu potansiyel etkileri nedeniyle, araştırmacılar Kordiseps’in yararlı bir anti-enflamatuar takviye veya ilaç olarak hizmet edebileceğine inanmaktadır.
Örneğin, 2022 yılında laboratuvar hayvanları üzerinde yapılan çalışmada (2), araştırmacılar mantarın artritle ilgili iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olduğunu bulurken, diğer araştırmalarda (3) astım ve alerjik rinit açısından benzer bulgular elde edilmiştir.
Bununla birlikte, Kordiseps’in potansiyel iltihapla mücadele özellikleri henüz insanlarda gözlemlenmemiştir.
Kalp Sağlığı Üzerinde Faydalı Bir Etkiye Sahip Olabilir
Kordiseps kalp sağlığı üzerinde faydalı bir etkiye sahip olabilir. Örneğin, 2019 yılında yapılan bir fare çalışmasında (4) Kordiseps’in farelerde kalp üzerindeki etkisi plasebo ile karşılaştırılarak test edilmiş ve oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olarak kalp büyümesini önlemeye yardımcı olduğu bulunmuştur.
Aritmisi olan 1.805 insan denek üzerinde yapılan 19 çalışmayı içeren 2022 tarihli bir inceleme (5), bazı çalışmalarda bradikardi ve taşikardi belirteçlerinde bazı iyileşmeler bulmuştur, ancak daha fazla çalışma gereklidir.
Yaşlanma Karşıtı Özellikler İçeriyor Olabilir
Kordiseps özünü bir test tüpünde analiz eden ve daha sonra 40 insan katılımcıyla klinik bir deneyde test eden 2024 tarihli bir çalışma (6), mantarın adaptojenik özelliklere sahip olabileceğini, yani vücudun stresle daha iyi başa çıkmasına yardımcı olabileceğini buldu. Ekstraktın ayrıca antioksidan özelliklere sahip olduğu ve ciltte kolajen üretimini arttırdığı görülmüştür.
Bu, mantarın hem sağlıklı cilt hem de uzun ömür için yararlı olabileceğini düşündürse de, önceki çalışmalar sadece hayvanlar üzerinde yapılmıştır. Bu sonucu doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. (7, 8, 9)